ไขคำตอบ ทำไมรถบัสโรงเรียนควรเป็นสีเหลืองมากกว่าสีอื่น?

เคยสงสัยหรือไม่ว่า ทำไม “รถโรงเรียน” ของหลายประเทศในปัจจุบันจึงต้องเป็นสีเหลือง เรื่องนี้อาจต้องถาม “แฟรงก์ เซียร์” นักการศึกษาซึ่งได้ชื่อว่าเป็น “บิดาแห่งรถโรงเรียน” เพราะเขาคนนี้ คือคนต้นคิดให้รถโรงเรียนในสหรัฐฯ มีสีเหลือง ก่อนที่จะแพร่กระจายไปยังอีกหลายประเทศทั่วโลก

สีเหลืองรถโรงเรียนที่เรียกกันว่า “National School Bus Glossy Yellow” นั้นถูกประกาศใช้มาตั้งแต่ปี 1939 ในงานประชุมวิทยาลัยครูโคลัมเบีย และใช้มามากกว่า 95 ปีแล้วโดยไม่มีการเปลี่ยนแปลง

ในช่วงเวลาของงานประชุมดังกล่าว เซียร์มีประสบการณ์เกือบ 10 ปีแล้วในการทำงานในโรงเรียนชนบท และมีส่วนในการส่งเสริมมาตรฐานรถบัสโรงเรียนและการใช้รถบัสมากขึ้นในพื้นที่ชนบท

เซียร์มองเห็นโอกาสที่โรงเรียนในชนบทจะประหยัดทรัพยากรผ่านการกำหนดมาตรฐานรถโรงเรียน และได้รับทุนสนับสนุนเพื่อศึกษาความต้องการรถบัสโรงเรียนในพื้นที่และรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ที่สามารถดำเนินการเปลี่ยนแปลงที่จำเป็นได้

เซียร์ได้ทำการศึกษาใน 10 รัฐ และพบว่าเด็ก ๆ โดยสารรถบรรทุกและรถบัสที่มีสีต่างกันไปโรงเรียน และแม้แต่เกวียนที่ลากด้วยม้าก็ยังมีสีต่างกัน

เขามองว่า การกำหนดมาตรฐานจะช่วยแก้ปัญหา 2 ประการและปฏิวัติรถบัสโรงเรียนไปพร้อมกัน ประการแรก การมีสีเดียวกันจะทำให้การเดินทางด้วยรถบัสปลอดภัยยิ่งขึ้น ประการที่สอง ค่าใช้จ่ายสำหรับเขตหรือโรงเรียนต่าง ๆ จะลดลง ทำให้ผู้ผลิตสามารถผลิตรถบัสจำนวนมากได้

เมื่อถึงเวลาการประชุมวิทยาลัยครูโคลัมเบีย เซียร์พบว่า เขตโรงเรียนอื่น ๆ ต้องการทาสีรถบัสของตนเป็นสีแดง ขาว และน้ำเงิน ซึ่งเป็นสีธงชาติสหรัฐฯ “สีแดง ขาว และน้ำเงินเป็นสีที่กลมกลืนเกินไป หากคุณลองคิดดูดี ๆ มันทำให้เด็ก ๆ มีความรักชาติ มันมีความหมายดี แต่ทำให้รถบัสดูไม่เด่นชัด และผมไม่คิดว่ามันจะมีผลกับความรักชาติมากนัก”

ในการประชุม เซียร์แขวนแถบสีทาผนังที่มีสีต่างกัน 50 เฉดสี ตั้งแต่สีเหลืองมะนาวไปจนถึงสีส้มแดงเข้ม ซึ่งล้วนเป็นสีที่เด่นและมองข้ามได้ยาก แล้วให้ผู้เข้าร่วมการประชุม ซึ่งรวมถึงตัวแทนจากอุตสาหกรรมการผลิตรถบัส ทำการเลือกสีขั้นสุดท้ายที่จะใช้กับรถบัสโรงเรียน

พวกเขามีมติเลือก “สีเหลืองอมส้ม” ซึ่งในตอนแรกนั้น รัฐบาลสหรัฐฯ ได้ตั้งชื่อสีนี้ว่า National School Bus Chrome แต่ปัจจุบัน สำนักงานบริหารทั่วไป (GSA) เรียกสีนี้ว่า National School Bus Glossy Yellow หรือสีรหัส 13432 ในกลุ่มสีมาตรฐานของรัฐบาลกลาง 595a ที่ GSA ใช้สำหรับการจัดซื้อจัดจ้างของรัฐบาล

สำนักงานบริหารความปลอดภัยและการจราจรบนทางหลวงแห่งชาติ (NHTSA) ซึ่งเป็นหน่วยงานของรัฐบาลกลางที่ควบคุมความปลอดภัยของรถประจำทาง ระบุบนเว็บไซต์ว่า กฎหมายของรัฐบาลกลางไม่ได้กำหนดให้รถโรงเรียนต้องเป็นสีเหลือง เนื่องจาก “รัฐบาลระดับรัฐและระดับท้องถิ่นสามารถกำหนดนโยบายเกี่ยวกับการขนส่งนักเรียน รวมถึงวิธีการกำหนดรถโรงเรียนได้”

ถึงอย่างนั้น NHTSA สนับสนุนให้รัฐต่าง ๆ ปรับใช้แนวทางปฏิบัติด้านความปลอดภัยในการปฏิบัติงานโดยสมัครใจ เช่น แนวทางที่ 17 ซึ่ง “แนะนำให้ทาสีรถโรงเรียนเป็นสีเหลือง National School Bus Glossy Yellow”

อีวาน ชวาบ โฆษกสถาบันจักษุวิทยาแห่งอเมริกา กล่าวว่า “สีเหลืองนี้ไม่ใช่สีเหลืองสเปกตรัม ... วิธีที่ดีที่สุดในการอธิบายสีนี้ก็คือความยาวคลื่น”

ชวาบกล่าวว่า ความยาวคลื่นของสีรถโรงเรียนมีความยาวคลื่นสูงสุดที่กระตุ้นทั้งเซลล์รับแสงที่ดวงตาของเราใช้รับรู้สีแดงและสีเขียว เซลล์รับแสงสีแดงและสีเขียว หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า “เซลล์รูปกรวย” เป็นเซลล์รูปกรวยสองเซลล์ที่โดดเด่นที่สุดในดวงตาของเรา

ชวาบเสริมว่า “หากคุณได้รับคลื่นสีเดียวที่สัมผัสโดนกรวยเพียงอันเดียว คุณจะได้รับปริมาณการส่งสัญญาณไปยังสมองแค่หนึ่งเดียว แต่ถ้าความยาวคลื่นนั้นกระตุ้นกรวย 2 อัน คุณจะได้รับปริมาณการส่งสัญญาณไปยังสมองเป็น 2 เท่า”

เขาบอกว่า ที่น่าทึ่งคือ “สีที่เราเรียกว่าสีเหลืองรถโรงเรียนนั้นสามารถสัมผัสได้ทั้งเซลล์รับรู้แสงสีแดงและเซลล์รับรู้แสงสีเขียวได้เท่า ๆ กัน”

ความหมายโดยง่ายก็คือ สีเหลืองรถโรงเรียนนี้เป็นสีที่ตาของเราจะรับรู้ได้ไวและชัดเจนมาก สามารถมองเห็นได้ในทุกสภาพอากาศ ทำให้ผู้ขับขี่บนท้องถนนระมัดระวังได้ทุกครั้งเมื่อเห็นรถโรงเรียน

ดังนั้น แม้ว่าคณะกรรมการที่คัดเลือกสีอาจไม่เข้าใจวิทยาศาสตร์เบื้องหลังสีนั้นอย่างถ่องแท้ แต่สีที่เซียร์และเพื่อนร่วมงานเลือกใช้ในการประชุมเมื่อปี 1939 ทำให้ผู้ขับขี่คนอื่น ๆ มองไม่เห็นรถโรงเรียนได้ยากมาก แม้จะอยู่แค่หางตาก็ตาม และชวาบบอกว่านี่เป็นเรื่องที่ยิ่งใหญ่มาก

เรียบเรียงจาก Smithsonian Magazine

2024-10-02T08:03:02Z dg43tfdfdgfd